پیش‌بینی بازار دوم بهمن ۱۴۰۰
به گزارش شرکت مشاور سرمایه‌گذاری معیار، شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در هفته گذشته به پایین‌ترین میزان خود در طی ۶ ماه اخیر رسید. بعد از رشد نسبی شاخص از اواخر پاییز و برگشت از کف یک میلیون و ۲۹۰ هزار و رسیدن به یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد، دوباره شاهد نزول بودیم و شاخص این بار در ارتفاع یک میلیون و ۲۷۵ هزار واحد ایستاد.
هنوز به طور دقیق مشخص نیست که این حجم از فروش به چه علت است. اگر مبنای ما داده های تاریخی بازار سرمایه در ایران باشد، p/e گذشته نگر بازار بورس در بازه های تاریخی که تورم انتظاری نیز پایین تر از زمان حال بوده و ثبات و آرامش بیشتر و ابهامات نیز کمتر بوده است، حدوداً بین ۶ تا ۷ واحد قرار داشته است. در حال حاضر نیز با آمدن گزارشات ۹ ماهه شرکت‌ها p/e گذشته نگر بازار در حدود ۶.۹ واحد است که با نسبت های تاریخی همخوانی دارد. یعنی در حالت کمی بدبینانه می توان گفت که بازار به قیمت است و نه گران است و نه ارزان. هرچند همانطور که گفته شد تورم انتظاری در شرایط حاضر بین ۱۰ تا ۱۵ درصد بالاتر از میانگین تورم حدود ۲۷ درصدی در ایران است. بنابراین کاهش بیشتر قیمت سهام به ویژه در برخی از سهم ها و گروهها منطقی به نظر نمی‌رسد. به نظر می‌رسد عامل اصلی کاهش ارزش بازار، افزایش تردیدها نسبت به احیای برجام است. اگر قبلاً بسیاری از سرمایه گذاران از احیای برجام به دلیل تاثیر کاهشی روی نرخ ارز واهمه داشتند، اما در حال حاضر نگرانی برخی از فعالان بازار سرمایه از عدم احیای برجام است. زیرا فعالان بازار سهام و دیگر بخش‌های اقتصاد به این نتیجه رسیده اند که حتی با احیای برجام نرخ ارز در میان مدت کاهش چندانی نخواهد داشت و در سال ۱۴۰۱ می‌توان انتظار میانگین دلار حدود ۲۵ هزار تومان با ۱۰ درصد تلورانس را داشت. ضمن اینکه در سال آینده ارز ترجیحی وجود ندارد و حتی در صورت عدم تک نرخی شدن قیمت ارز، ولی نرخ های مختلف بسیار به هم نزدیک خواهند بود.
این در حالی است که شرایط در حوزه بین الملل بهتر شده و اظهارات امیدوارکننده در بین مقامات عالی رتبه کشورها صورت می گیرد. بایدن رئیس جمهور آمریکا از پیشرفت در مذاکرات خبر داده و ابراهیم رئیسی نیز صحبت از امکان رسیدن به توافق بر سر مسائل هسته‌ای کرده است و همچنین اظهار کرده است که همه طرف ها آماده رفع تحریم‌های ایران باشند. وی طی صحبت های دیگری پس از بازگشت از مسکو اعلام کرد که ایران آمادگی همکاری با تمام کشورهای جهان را دارد. البته از سوی دیگر کشورهای اروپایی دخیل در مذاکرات از کندی در روند مذاکرات سخن می گویند. اظهارات اروپایی‌ها به ویژه فرانسه یادآور سنگ اندازی هایی است که آنها در هنگام امضای برجام در سال ۲۰۱۵ داشتند. اتفاقاً پس از امضای برجام، فرانسه سرمایه‌گذاری بیشتری در ایران داشت و قراردادهای تجاری بیشتری نسبت به دیگر اروپایی ها با ایران منعقد کرد. به نظر می‌رسد در حال حاضر نیز چانه‌زنی های تجاری باعث چنین اظهاراتی از سوی مقامات اروپایی می‌شود. لیکن ضرب‌العجل های گاه و بیگاه طرف‌های مذاکره‌کننده بیشتر بر سر مسائل تجاری است و مسائل هسته‌ای و اقداماتی که ایران باید انجام دهد، تا حدود زیادی مشخص است و مورد توافق واقع شده است. باید دید در ادامه چانه زنی هایی که به ویژه بین روسیه و آمریکا خواهد بود، چه اتفاقی خواهد افتاد. شاید دو کشور قدرتمند دنیا با کارتهای بازی ایران و اوکراین به توافقی برسند. فشار روسیه به ایران قطعاً کارساز است و از سوی دیگر آمریکا در مساله اوکراین می تواند با روسیه به تفاهماتی برسد.
ایران به دنبال تضمین است و آمریکا چنین تضمینی را فقط در زمان ریاست‌جمهوری جو‌بایدن حاضر است بپذیرد. از این جهت کار سخت است و ادامه توافق هسته‌ای و حتی رفع تحریم های غیر هسته ای و تحریم های اولیه، مستلزم تغییر نگاه ها و تعامل دو طرف است. کما اینکه رهبری در ایران نیز قبلا گفته بود که اگر آمریکا برجام را درست اجرا می کرد، امکان ایجاد فضای جدید بین دو کشور فراهم می‌شد.
در مجموع شرایط برای توافق فراهم تر است. اما بازار سهام با توجه به گزارشات ۹ ماهه در معاملات هفته آینده بهتر ارزیابی می شود.
در بولتن هفتگی معیار که فردا منتشر می شود، بیشتر در مورد برخی گروهها با توجه به گزارشات ۹ ماهه صحبت خواهیم کرد.
